ΓΙΟΡΤΕΣ ΚΑΙ ΠΑΝΗΓΥΡΙΑ

Οι γιορτές και τα πανηγύρια είναι συνυφασμένα με τη λαϊκή παράδοση και ζωή και βρίσκουν απήχηση στην Ελληνική ψυχή που θέλει να εκφραστεί με το χορό και το τραγούδι. Συνεχίστηκαν ακόμα και κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας και της Κατοχής συμβάλλοντας στην τόνωση της θρησκευτικότητας των κατοίκων και στην αφύπνιση της εθνικής τους συνείδησης.
Κύριο χαρακτηριστικό αυτής της λαϊκής λατρείας ήταν ο εορταστικός τοπικισμός αλλά και η ανάγκη ενός τοπικού Αγίου – Προστάτη, ο οποίος βοηθούσε τον ντόπιο πληθυσμό ν’ αντέξει τα δεινά και τις ταλαιπωρίες του.
Οι γιορτές και τα πανηγύρια προσέφεραν την ευκαιρία στους ανθρώπους της κοινότητας να ξεχάσουν ό,τι τους στενοχωρούσε, να ξεφύγουν από την καθημερινότητα, να ξεκουραστούν, να ανταμώσουν και να μιλήσουν μεταξύ τους, να γελάσουν και να γλεντήσουν όλοι μαζί.
Αυτό το αντάμωμα έδινε την ευκαιρία να γνωριστούν οι νέοι και οι νέες και πολλές φορές αυτές οι γνωριμίες κατέληγαν σε προξενιά και γάμο.

Στα Σπάτα εκτός από το κουρμπάνι που γινόταν στις 29 Ιουνίου, ημέρα γιορτής των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου (αναλυτικά στην επόμενη σελίδα), πανηγύριζαν με ξεχωριστό τρόπο:

• τον Άγιο Παντελεήμονα στις 27 Ιουλίου στην περιοχή της Αλυκής στη Λούτσα. Έστηναν λίγες μέρες πριν τις σκηνές τους στην ομώνυμη παραλία, ή έφτιαχναν πρόχειρα καταλύματα και έμεναν λίγες μέρες για να ξεκουραστούν και να γιορτάσουν τον Άγιο.
• τον Άγιο Νικόλαο (τον εν Βουνένοις) στις 9 Μαΐου στο Κοκκινονήσι απέναντι από την Αλυκή της Λούτσας. Μετά τη θεία λειτουργία στηνόταν τρικούβερτο γλέντι στην παραλία της Αλυκής με σούβλες, κρασί, κλαρίνα και νταούλια.
• τον Άγιο Σεραφείμ στις 6 Μαΐου όπου οι αμπελουργοί κάτοικοι του χωριού, αφού ράντιζαν τ’ αμπέλια με τον αγιασμό του Αγίου, κάθονταν στο γεμάτο πεύκα, περίβολο της εκκλησίας, έστρωναν τα υφαντά τους τραπεζομάντηλα, άνοιγαν τα φαγητά τους και έτρωγαν και γλεντούσαν όλοι μαζί.

Τα πανηγύρια της ευρύτερης περιοχής αποτελούσαν πόλο έλξης για τους κατοίκους του χωριού που έφευγαν με στολισμένες τις σούστες, με φαγητό στο ταγάρι, κρασί στις νταμτζάνες και νερό στα κανάτια για να γιορτάσουν μαζί με άλλους:

• τον Άγιο Γιώργη το Βρανά στο Μαραθώνα
• τον Άγιο Γιώργη στο Λειβάδι (περιοχή Βραυρώνας)
• την Αγία Παρασκευή στη Νταού Πεντέλης
• την Αγία Σωτήρα στο Πικέρμι
• την Παναγία στην Πεντέλη 15 Αυγούστου
• την Παναγία τη Ραφηνιώτισσα (τα εννιάμερα)
• την Αγία Μαρίνα στο Μαραθώνα
• την Αγία Παρασκευή στη Νέα Μάκρη (σημερινή μονή Οσίου Εφραίμ)
• την Αγία Αικατερίνη στα Ψαχνά της Εύβοιας

Οι παλαιοί κάτοικοι των Σπάτων με βαθιά πίστη στο Θεό συντηρούσαν, διακονούσαν και γιόρταζαν πολλά εκκλησάκια της περιοχής και μας παρέδωσαν ζωντανή τη λαϊκή και θρησκευτική μας παράδοση. Κι εμεις με τη σειρά μας νοιώθουμε το χρέος να τη διαφυλάξουμε.